De Stichting Monumentenwacht Gelderland is een particuliere organisatie, gesteund door de provincie, voor het behoud van het culturele erfgoed. Monumentenwacht houdt zich vooral bezig met onafhankelijke bouwkundige inspecties van monumenten. Tijdens de inspectie worden meteen (nood)reparaties uitgevoerd. Daarnaast geeft Monumentenwacht Gelderland in toenemende mate aanvullend advies aan eigenaren van monumenten. Als partner van de provincie Gelderland wordt de Monumentenwacht Gelderland betrokken in projecten op het gebied van kwaliteitszorg, historische bouwfragmenten en een restauratieopleiding. De organisatie werd in 1978 opgericht en heeft 25 medewerkers en 5 bestuursleden. Het aantal aangesloten leden bedraagt 2900. De Monumentenwacht Gelderland is aangesloten bij de Vereniging Provinciale Monumentenwachten Nederland en wordt gesteund door de Provincie Gelderland.